Toolbox lesmateriaal

In deze toolbox vind je verschillende lesideeën rondom het thema taalvaardigheid. De lesideeën kunnen naar eigen inzicht worden aangepast en ingezet.

Filter

en
en

14 modules

De zin en onzin van moeilijke woorden

Waarom zou je moeilijke woorden gebruiken als het ook makkelijke kan? Wanneer heeft het gebruiken van ingewikkelde, academische woorden eigenlijk nut? Geef je leerlingen stiekem verschillende versies van een tekst om hier achter te komen.

De zin en onzin van moeilijke woorden

Dat raakt kant noch wal

Vaste idiomatische uitdrukkingen kom je in veel verschillende teksten tegen, van e-mails tot academische artikelen. Met deze activerende werkvorm oefenen je leerlingen spelenderwijs een breed scala aan dit soort uitdrukkingen en leren ze om deze op de juiste manier te gebruiken.  

Dat raakt kant noch wal

De bron van alle ellende

Framing: kennen je leerlingen dat woord al? In deze opdracht kijken ze naar het effect van bepaalde woorden op de algehele boodschap. Hoe worden lezers ongemerkt meegenomen in een frame?

De bron van alle ellende

Druk met je uit met uitdrukkingen

Leerlingen weten vaak niet wat vaste uitdrukkingen betekenen en hoe ze die goed kunnen gebruiken. Bij deze werkvorm oefenen leerlingen met een aantal veelvoorkomende uitdrukkingen en zegswijzen.   

Druk met je uit met uitdrukkingen

Een inhoud, meerdere verpakkingen

Hoe verandert een tekst als je de doelgroep aanpast? Leerlingen vergelijken twee versies van een tekst over schermgebruik: een populairwetenschappelijk artikel en een herschreven versie voor scholieren. Daarna schrijven ze zelf een korte tekst voor ouders, waarbij ze keuzes maken in toon, informatie en doel. 

Een inhoud, meerdere verpakkingen

Hoe moeilijk kun je het maken?

Waarom gebruiken wetenschappers zulke ingewikkelde taal? Daar zijn wel een paar goede redenen voor. Zo is het heel precies en kun je het maar op één manier interpreteren. Met deze oefening gaan leerlingen van dagelijks naar academisch taalgebruik en vice versa. 

Hoe moeilijk kun je het maken?

Let op je woorden

Erger jij je als leerlingen woorden niet op de juiste manier in een zin gebruiken? Draai de rollen eens om en laat je leerlingen zelf een woordenschattestje samenstellen. Deze werkvorm maakt leerlingen bewust van het belang van woordkeus en laat ze op een leuke en uitdagende manier oefenen met veel voorkomende vaste combinaties in (semi)-wetenschappelijke tekstjes.  

Let op je woorden

Nieuwsredactie

Hoe weet je of online informatie klopt? Leerlingen gaan op zoek naar de betrouwbaarheid van oneliners uit het nieuws en maken er een nieuwsitem over. 

Nieuwsredactie

Puzzelen met de volgorde van alinea's

Leerlingen gaan aan de slag met het ordenen van alinea’s van informatieve teksten. Wat is een logische volgorde? En is er altijd maar één goede volgorde?  

Puzzelen met de volgorde van alinea's

Raad het woord

Hoe kun je ervoor zorgen dat de leerlingen moeilijke woorden en belangrijke begrippen uit een tekst beter begrijpen en onthouden? Deze werkvorm kan worden ingezet als raadspel bij Nederlands maar is ook geschikt voor andere vakken en talen, bijvoorbeeld om de leerlingen te laten oefenen met begrippen uit een tekst uit het geschiedenisboek of een leestekst bij maatschappijleer.  

Raad het woord

Roeren met de riemen wat je hebt

Uitdrukkingen geven je taal kleur, maar het is natuurlijk belangrijk om ze correct te gebruiken. En daar gaat het nog wel eens mis. In deze werkvorm kun je samen met je leerlingen lachen om verhaspelde uitdrukkingen, maar leer je ook om deze correct te gebruiken. 

Roeren met de riemen wat je hebt

Slim antwoorden op open vragen

Goed en volledig kunnen antwoorden op open vragen is niet alleen van belang bij het maken van proefwerken, het is later ook van invloed op studiesucces. Deze werkvormen helpen leerlingen vragen eerst goed te analyseren om vervolgens een correct en volledig antwoord te formuleren. De vaardigheden die worden geoefend helpen bovendien om goede teksten te leren schrijven. 

Slim antwoorden op open vragen